ქალაქ ახალციხის ტერიტორიაზე პირველი ქალაქის ტიპის დასახლება ყოფილა მდინარე ფოცხოვის მარცხენა სანაპიროზე, სადაც 1953 წელს არქეოლოგიური გათხრების დროს აღმოჩნდა ენეოლითის ადრინდელი ბრინჯაოს ხანის ნასახლარი, ეს ადგილი დღეს ცნობილია ,,ამირანის –გორა”-ს სახელით, რომლის ,,წვეროზეც” არის ლომისის სალოცავის ნაშთები. ამ დასახლებულ პუნქტს ერქვა ლომისი – ლომსია, რომელიც მოიცავდა მდინარე ფოცხოვის მარცხენა სანაპიროს ამირანის გორიდან დღევანდელი რაბათის დასახლების ჩათვლით.
